Η Αγία Θεοδώρα είναι πολιούχος της πόλης της Άρτας και κάθε χρόνο στις 11 Μαρτίου η πόλη γιορτάζει πανηγυρικά τη μνήμη της, με ποικίλες εκδηλώσεις. Η Αγία έχει ταυτιστεί στη μνήμη του λαού της Άρτας με την αγνότητα και τη σεμνότητα. Έτσι ήταν άλλωστε και ο χαρακτήρας της, κάτι που γίνεται φανερό αν διαβάσει κανείς τη βιογραφία της. Διαβάζουμε λοιπόν χαρακτηριστικά για αυτήν:
Η Θεοδώρα γεννήθηκε το έτος 1210 μ.Χ. στη Θεσσαλονίκη. Πατέρας της ήταν ο Σεβαστοκράτωρ Ιωάννης Πετραλίφας, κυβερνήτης της Θεσσαλίας και της Μακεδονίας, Μητέρα της ήταν η Ελένη που καταγόταν από αριστοκρατική οικογένεια της Κωνσταντινούπολης.
Παντρεύτηκε τον Μιχαήλ Β' Κομνηνό Δούκα, ο οποίος περνώντας από τη Σερβία που ζούσε τότε η Θεοδώρα, εντυπωσιάστηκε από την ομορφιά της και την παντρεύτηκε αν και ήταν ακόμα μικρή το 1231, αμέσως μετά την άνοδο του στο Δεσποτάτο. Πολλοί βέβαια αποδίδουν τον γάμο σε μια προσπάθειά του να επεκτείνει την εξουσία του.
Η Θεοδώρα, ήταν από τη φύση της ιδιαίτερα ευαίσθητη και αφιερωμένη στο Θεό.
Ο Μιχαήλ την εγκατέλειψε, παρά το ότι πολύ νωρίς γέννησε τον διάδοχό του Νικηφόρο, και είχε διάφορες ερωμένες, μία από τις οποίες ήταν η Αρτινή αρχόντισσα Γαγγρινή την οποία μετέφερε στα ανάκτορα. Η Θεοδώρα ντροπιασμένη αυτοεξορίστηκε, έζησε πέντε χρόνια κάτω από άθλιες συνθήκες και φτώχεια και τελικά την πήρε υπό την προστασία του ο ιερέας του χωριού Πρένιστα στο σημερινό Κορφοβούνι Άρτας.
O λαός της Άρτας με επικεφαλής τους άρχοντές του αγανακτισμένος από τη συμπεριφορά του Μιχαήλ εξεγέρθηκε κι έτσι ο άρχοντας αναγκάστηκε να διώξει την Γαγγρινή από τα ανάκτορα και να ζητήσει από την Θεοδώρα να επανέλθει. Από τότε έζησαν μαζί μέχρι το τέλος της ζωής τους. Η Θεοδώρα με την επιστροφή της συνέχισε το έργο της φιλανθρωπίας που είχε ξεκινήσει, ενώ ο Μιχαήλ επιδόθηκε σε έργα μετάνοιας και τον ναό της Παντάνασσας στη δεξιά όχθη του Άραχθου στην τοποθεσία Βλαχιόρου (ο οποίος σήμερα ονομάζεται ναός των Βλαχερνών), τη Μονή Κάτω Παναγιάς, τη Μονή του Αγίου Γεωργίου και τη Μονή της Παναγίας της Παντάνασσας έξω από την Φιλιππιάδα.
της Γιούλης Ηλιοπούλου
